‘Harita tehlikeyi vermez’
MERT İNAN İstanbul – Son günlerde birçok mecrada AFAD’ın 2018’de hazırladığı “Türkiye Zelzele Tehlike Haritası’ndan hangi konutun altından hangi fayın geçtiğine bakılabildiği” argümanına uzmanlar katılmıyor.
‘Haritadan anlaşılamaz’
Deprem Uzmanı Dr. Ramazan Demirtaş, bu haritada Türkiye’nin tamamının kaya taban olarak kabul edildiğine işaret ederem, “Söz konusu harita parsel yani binaların taban şartlarını kapsamadığından, büyük mühendislik yapılarının dizaynında dikkate alınması son derece sakıncalıdır” dedi. Belediyeler ve vatandaşların Zelzele Tehlike Haritası’na nazaran inşaat işlerine giriştiğini söyleyen Demirtaş, “Deprem Tehlike Haritası’nda konutunuzun altından fay geçip geçmediğini sorgulayamazsınız. Harita 1/2 milyon ölçekli olduğundan 1 cm eşittir 20 km’dir. Dahası mahallî taban şartları içermeyen bir haritadan parsel bazında ivme pahaları anlaşılamaz. Örneğin haritada Aksaray kenti için ivme 0.1 G üzere çok düşük bir kıymet veriliyor. Lakin bölgede 200 km uzunluğunda Tuz Gölü fayı var. Her ne kadar sarsıntı tekrarlanma aralığı 10 bin yıllık süreçler olsa da 6.5’lik bir zelzele bile 0.5 G güç üretecektir” dedi.
‘İptal edilmeli’
Milliyet’e konuşan Jeoloji Mühendisleri Odası Lideri Hüseyin Alan ise kelam konusu haritada kimi yerlerde en yüksek pahanın 0.85 g ivme kıymet olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Son büyük zelzelelerde ortaya çıkan ivme pahalar daha yüksekti. Birtakım sismografik bilgilerin düşük kaldığını göz önüne alarak 2019’da davacı olmuştuk. Haritadaki ivme pahaların düşük, iptal edilerek tekrar tasarlanmasını talep etsek de Danıştay bu talebimizi kabul etmemişti. Dava için Tuz Gölü fayını da örnek gösterilmişti. Haklı olduğumuz kısmen görülüyor. Mevcut haritalardaki ivme kıymetlerin revize edilmesi gerektiği üzere kimse bu haritalara bakıp konutunun altından fay sınırı geçip geçmediğini anlayamaz.”
‘Mümkün değil’
Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi eski Lideri Erdal Şahan ise “AFAD haritayı yayınladıktan sonra jeofizik uzmanları olarak itirazlarımız olmuştu. Haritalardaki ivme kıymetlerin düşük olduğunu lisana getirmiştik. Son iki zelzelenin 0.5 yahut 0.7 ivme kıymetlerin 2 katına çıktığını gösterdi. Mevcut haritalar makro ölçek manasında olumlu ve faydalı. Milyon ölçekli haritayı parsel bazına indirgeyip, konutunuzun altından fay geçip geçmediğini de öğrenmeniz mümkün değildir.”
