Temiz Bir Bakıştan Fazlası: Kediler ve Köpekler Üzgün Olduğumuzu Hissedip Bizi Teselli Etmeye Çalışabilir mi?

Kediler ve köpekler, her ne kadar konuşamasalar da aslında gözleriyle yahut birtakım hareketleriyle bize çok şey anlatırlar. Bilhassa onlarla vakit geçirdikçe neye gereksinimleri olduklarını yahut nasıl hissettiklerini bir nebze daha yeterli anlayabiliriz. Lakin onların bu türlü bir hünere sahip olup olmadığı ise bir muamma.

Peki kedi ve köpeklerin bizi âdeta teselli etmek istercesine yaptığı davranışların ardında hangi sebepler var? Gerçekten üzgün yahut keyifli olduğumuzu anlayabilir mi?

Öncelikle köpeklerden başlayalım.

Londra Üniversitesi araştırmacıları, bundan 12 yıl evvel köpeklerin ağlayan bir bireye yaklaşma mümkünlüğünün, konuşan yahut mırıldanan bir şahsa nazaran daha fazla olduğunu tespit etti. Lakin bu türlü bir durum, köpeklerin elbette hislerimizi büsbütün anladığını göstermez.

Örneğin köpeklerin ağlama ve uğultu ortasında bir ayrım yapması, ağlamaya verdikleri reaksiyonun yalnızca meraktan kaynaklanmadığını gösterir. Daha fazla ağlama, köpekler için daha büyük duygusal manalar taşır ve uğultu ya da konuşmaya kıyasla daha güçlü bir reaksiyon vermelerine sebep olur.

Araştırmalar, köpeklerin beşerlerle bağlantı kurma noktasında başarılı olduğunu gösterse de bilim insanları, köpeklerin empati yapabildiğini yahut diğerinin acısını sahiden anlayabildiğine dair kesin bir delile şimdi ulaşamadı.

2006 yılındaki bir çalışmada araştırmacılar, köpeklerin ağlamaya empati yoluyla reaksiyon verip vermeyeceğini test etmek hedefiyle, 18 evcil köpek ve sahibini bir teste tabi tuttu. Bu test, köpeklerin meskeninde gerçekleşti ve sahipleri, ağlama ve mırıldama numarası yaptı.

Araştırmaya katılan 18 köpekten 15’i ağlama esnasında sahibine yaklaşırken, yalnızca 3’ü mırıldanma esnasında bir reaksiyon gösterdi. Aslında bu durum, köpekleri harekete geçiren şeyin, meraktan fazla duygusal hisler olduğunu göstebilir.

Aynı formda bu köpekler, hiç tanımadıkları bir insanın ağladığını gördüğünde de kuyruklarını kıvırarak ve başlarını eğerek, o insanlara yaklaşma eğilimindeydi. Böylelikle köpeklerin, kendi gereksinimlerine değil de karşı tarafın hislerine karşılık verdiğini söylemek mümkün olabilir.

Peki his durumlarımızı kediler de ayırt edebilir mi?

Kedilerin ne düşündüğünü yahut tam olarak ne hissettiğini maalesef bilmiyoruz lakin onların, davranışlarını şekillendirmek için çeşitli ipuçları kullanan meraklı canlılar olduklarını biliyoruz. Bu ipuçlarından birincisi, kokular.

Araştırmalara nazaran kediler, bizimle empati kurabilmek için kokumuzu bir işaret olarak kullanabilir ve davranışlarını bu doğrultuda şekillendirebilir. Tekrar kokuların yanında görsel ipuçları da tesirli olur.

Örneğin kediler, sahiplerinin gözlerinin baktığı yere bakmaya hassas canlılardır ve bunu, sahiplerinin ruh hâlini yahut niyetini kıymetlendirmek için kullanırlar. Ayrıyeten çeşitli çalışmalara nazaran kediler, işitsel ipuçlarına da hassastır. 

Bu canlılar, sahiplerinin ses tonuna nazaran onların memnun yahut üzgün olduğunu ayırt edebilir ve kendi his durumları da sahibininkine benzeri bir halde değişim gösterebilir.

Her kedi sahibi ağlarken, kedisinin gözlerini dikip kendisini süzdüğüne hatta yüzüne kadar sokulduğuna mutlaka şahit olmuştur.

Aslında kediler bu hareketleriyle, gördüklerini ve duyduklarını anlamlandırmaya çalışır. Her kedi, sahibinin ağladığını anlayamasa da göz teması kurmak ister. Zira böylelikle toplayabildiği kadar ipucu toplayacak ve bunları davranışlarını ayarlamak için kullanacaktır. 

Elbette tüm bu araştırma ve çalışmalar, tüm kedi ve köpekler özelinde geçerli değildir. Bu canlıların sahipleri üzgün olduğunda, onları teselli ettiğine dair birçok ispat olsa da bu manada çalışmaların devam ettiğini söylemek mümkündür. Lakin sahiplerinin tecrübeleri gösteriyor ki üzgün olduğumuzu anlayıp bizi teselli etmek istiyorlar (Mesela benim köpeğim bu hususta başı çekenler arasında).

Kedi ve köpeklere dair ilginizi çekebilecek başka içeriklerimiz: