Mesken sahipleri ve kiracılar dikkat! Bu haber sizi ilgilendiriyor… ‘Taahhüde uymayan müteahhide tazminat davası açılabilir’

Olası İstanbul sarsıntısından evvel binaların sarsıntıya uygun imar planlarının olup olmadığı tartışma konusu oldu.

Binalarının zelzeleye sağlam olup olmadığını test etmek hedefiyle yapı kontrol raporlarına başvuran beşerler olduğu üzere sonucun olumsuz çıkması ihtimaline karşı nasıl bir yol izleyeceklerini bilmedikleri için raporu istemeyen birçok kişi de mevcut.

Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Yılmaz, yurttaşların bu süreçte ne yapmaları gerektiğine dair açıklamalarda bulunarak, bina sahiplerinin raporun olumsuz çıkması durumunda müteahhide tazminat davası açabileceğini, mesken sahipleri müsaade vermediği için rapora ulaşamayan kiracıların da mahkeme kanalıyla raporu talep edebileceğini söyledi.  

“BU DAVALARDA MÜTEAHHİT KUSURLU DA KUSURSUZ DA OLSA SORUMLUDUR” 

Yapı kontrol raporu sonucunun ‘depreme uygun değil’ çıkması halinde müteahhitlerin tazminat sorumluluğunun olduğunu belirten Dr. Yılmaz, bahisle ilgili şöyle konuştu: 

• “Müteahhit ismi üzerinde taahhüt eden; ‘Ben sana sağlam, güçlü, hoş, reklamını yaptığım daireyi zelzeleye güçlü ve imar kurallarına uygun bir halde teslim edeceğim’ diyendir. Taahhüdünü yerine getirmeyen, hukukta ‘ayıplı mal’ dediğimiz sarsıntı yönetmeliğine ve imara uygun olmayan bina satışı yapan müteahhide karşı tazminat davaları açılır.
• Bu davalarda müteahhit kusurlu da olsa kusursuz da olsa sorumludur. Borçlar Kanunu 49’uncu unsurda ‘İhmal ya da kusur sonucundaki ziyanı karşılamakla mükelleftir’ deniliyor. Borçlar Hukukunda bina malikinin sorumluluğuna ‘kusursuz sorumluluk’ deriz. Örneğin; personeli yeteri kadar demir koymasa bile o emekçiyi denetlemekte yükümlü olan kişi bina malikidir. Zati ülkemizde en değerli sorun yeteri kadar kontrol yapılmamasından kaynaklanıyor.
• Yargıtay kararlarında yeteri kadar nitelikli materyal kullanılmadığı takdirde ‘bilinçli taksir’ uygulanacağı yer alıyor. Şuurlu taksir durumlarında ceza daha da ağırlaştırılıyor. Tazminat davalarında ise kusuru varsa kişi daha fazla tazminat ödemekle yükümlendirilir. Bu davaların isimli yargı ve hukuk mahkemelerinde açılması gerekiyor.” 

“BİNALARIN KUSURLU OLDUKLARINI BİLMEMELERİ KABUL EDİLEMEZ”

Dr. Yılmaz, “Vatandaş, ‘binamı test ettirdim ve bana verilen raporlardaki üzere bir bina olmadığını gördüm. Bundan ötürü müteahhide karşı tazminat davası açıyorum’ diyerek binanın kıymeti ne kadarsa ya da ne kadara satın aldıysa o fiyata faiz ekleyerek davasını açabilir. Mahkeme doğrultusunda teknik eksperlerin yaptığı çalışmalarda sarsıntıya dayanıksız bir durum ortaya çıkarsa müteahhitler başta olmak üzere yapı malikleri bundan mali açıdan sorumlu olurlar. Yapı maliklerinin binaların kusurlu olduklarını bilmemeleri borçlar kanunu nazaran de kabul edilemez. ‘Ben personelimin ne kadar demir bağladığını bilmiyordum’ üzere cümleler geçersizdir. Bundan ötürü müteahhidlerin mutlak sorumluluğu vardır” dedi.  

“EV SAHİPLERİ DE BU RAPORLARI KİRACILARINA VERMEKLE YÜKÜMLÜ”

Dr. Yılmaz bu süreçte kiracıların izlemesi gereken yol ile ilgili de şöyle konuştu:

• “Belediyeler, çeşitli örnekler alarak binaları test ediyor. Hatta Büyükşehir Belediye Liderinin bir açıklamasına nazaran; belediyenin binaların sağlamlığına dair yapmak istediği çalışmalar kapsamında binalardan örnek alınması gerekiyor. Bina sahiplerinin yüzde 70’i belediye çalışanlarını kendi dairlerine sokturmuyor. Hasebiyle bunlar çabucak olabilecek şeyler değil. Mesken sahipleri kiracılarına bu çeşit evrakları vermeyebilir.
• Kiracılar, ‘oturduğum mesken zelzeleye sağlam mı, değil mi? Bu hususta bana bilgi verebilir misin? Zira benim canım tehlikede’ diyerek konut sahiplerinden bunu talep edebilir. Mesken sahipleri de bu raporları kiracılarına vermekle yükümlü, vermeleri gerekir. Vermedikleri takdirde mahkeme kanalıyla bunların talep edilmesi ve bir kanıt tespitinin yaptırılabilmesi mümkün. Sulh mahkemelerine, ‘benim binam sağlam mı, bu mevzuda kanıt tespiti istiyorum’ diyerek müracaat edilmesi gerekiyor.”

“İMAR AFLARINI ÇIKARTMAK BİR CİNAYETTİR” 

İmar affı çıkartmanın bir cinayet olduğunu söyleyen Dr. Yılmaz bu hususla ilgili ise şunları söyledi: 

• “Hukuksuzluğu, kanunsuzluğu, kendi ömrüne da son verecek formda yapanlara prim veriyoruz. Dayanıksız bina yapılmış lakin imar affından yararlanabiliyor. Ülkemizde imarda çok fazla rant olduğu için beşerler buradan çok çabuk köşeyi dönmek, yasa dışı yapılan işlere kılıflar ayarlamaya çalışıyor. Bunu vatandaş olarak söylüyorum; yapılmaması gerek. Politikler de öteden beri imar affı çıkartarak tüm bunları meşru hale getirtiyor.
• Legal hala geliyor fakat sağlam değil. Aslında orada bir mezar var. O bakımdan imar aflarının çıkartılmaması gerekiyor. Biz de en son 2018’de imar barışı altında çalışmalar yapıldı. İmar affı kanunu çıkartılmış oldu. Kanunun altında yer alan ‘Hiçbir formda yönetim ve siyasalların bir sorumluluğu yoktur. Bütün sorumluluk bana aittir’ cümlesine imza atıyorsunuz. Aslında vefat fermanınızı imzalıyorsunuz.
• İdarecilerimizin de siyasilerimizin de imar aflarına başvurmaması gerekir. İmar affı tam bir cinayet olduğu için müsaade etmemek lazım. Vatandaşın da bunu talep etmemesi gerekir. Anayasaya bile ‘imar affı çıkartılamaz’ diye bir karar konulması gerektiğini düşünüyorum.”