Askı, ilan, itiraz yok
DUYGU ERDOĞAN – Fevkalâde hal (OHAL) bölgesinde yerleşim planları ve yapılaşmaya yönelik uygulamalar belirlendi. Resmi Gazete’de, ‘OHAL Kapsamında Yerleşmeye ve Yapılaşmaya Ait Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ yayımlandı. Buna nazaran, süreksiz ve kesin iskan alanları Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca belirlenecek. Orman vasfını kaybetmiş alanlar, Hazine ismine tescil edilecek. İskan bölgesindeki taşınmazlar için ‘acele kamulaştırma’ kararı alınacak. Köyler dahil belirlenen kesin iskan alanlarında ve mevcut kentsel alanlarda Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca onaylanacak plan ve imar uygulamaları beklenmeksizin, jeolojik etüt raporu ve taban etüt raporu doğrultusunda vaziyet planı ve yapı ruhsatına nazaran uygulama yapılacak.
Sürecin daha süratli yürütülmesi için de düzenlemeler yapıldı. Buna nazaran Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylanan plan ve parselasyon planlarında ‘İmar Kanunu’nun plan ve parselasyon ile ilgili süreçlerindeki askı, ilan, itirazlara ait kararlar uygulanmayacak. Taşınmaz mülkiyeti yahut imar hakları, kısmen yahut büsbütün öteki alana aktarılabilecek.
Normal kaidelerde imar planları 1 ay müddetle ilan edilerek, bu askı sürecinde şahıslar imar planına itiraz edebilir. İtirazlar ve planlar daha sonra ise 15 günde karara bağlanır.
‘Mülkiyette sorun yok’
Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, fevkalâde hal uygulamalarında yapılan bu değişiklikte mülkiyet hakkıyla ilgili bir sorun görünmediğini söyledi. Kararnamede ekseriyetle kamu yerlerinin kullanıldığını kaydeden Kiraz, “Hukuki görüşüme nazaran uygulama çerçevesinde belirlenen alanlar ve uygulama biçimi mülkiyet haklarıyla ilgili sorun oluşturmuyor. Ayrıyeten taşınmaz mülkiyeti yahut imar hakları, yani şerhler, ipotekler vs de kısmen yahut büsbütün diğer alana aktarılabilecek. Bu nakil de hakları koruyor” dedi.
Meralar, ormanlar
Askı, ilan ve itiraz müddetlerinin uygulanmaması konusunda ise dava süreçleri yaşanabileceğine dikkat çeken Kiraz, “Oluşabilecek tek düşünceli durumunu bu etapta görüyorum. Sonradan görülen bu uygulamalara yönelik mahkemelerde yürütmeyi durdurma yahut Anayasa Mahkemesi’nde de hakların kullanılamamasına ait itirazlar olabilir. Sonucunda bir yürütmeyi durdurma ya da Anayasa Mahkemesi’nden iptal prosedürü işleyebilir. Örneğin köy merası dahil ediliyor, buraya mesela itiraz edilebilir” diye konuştu.
Çeşitli mevzulardaki karışıklıkları gideren Ali Güvenç Kiraz, açılan alanlarla ilgili şu bilgileri verdi: “Orman Kanunu kapsamında ek 16’ncı unsurda belirlenen yerler kullanılabilecek. Yani orman vasfını yitirmiş alanlar yapıya açılacak. Bu alanlar Hazine’ye devredilecek, Hazine de 2 katı kadar araziyi orman yapmak üzere devredecek. Meraların yapılaşmaya açılması konusunda ise yalnızca OHAL bölgesinde ve ‘gereklilik görülmesi’ halinde uygulama yapılacak. Köy hükmî kişiliği mülkiyetindeki alanlarda süreçler bakanlığa devrediliyor. Hak sahiplerine tıpkı imar hakkı ve bedeli ile diğer bir yer verilebilir.”
