Batı Akdeniz ihracatı 2,5 milyar doları aştı
Antalya, Isparta ve Burdur vilayetlerini kapsayan BAİB’in Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu ve idare şurası üyeleri, 2022 yılı ihracat bilgileri, 2023 gayeleri ve ihracatçılar olarak yaşadıkları problemleri açıkladı. Yaklaşık 3 yıldır pandemi ve devamındaki Rusya-Ukrayna savaşı üzere sebeplerle büyük sorunlar yaşadıklarına dikkat çeken Çavuşoğlu, hem pandeminin tesirlerinin sürmesi, hem de devam eden Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ihracatta hem ülke hem Batı Akdeniz olarak büyük kayıplar yaşandığını kaydetti.
İLK SEFER 2,5 MİLYAR DOLARI AŞTI
Özellikle savaşın tesirlerine dikkat çeken BAİB Lideri Çavuşoğlu, 2022’nin şubat-mart aylarında neredeyse sıfıra düşen ihracatın, devamında da savaşın merkeziymiş üzere Batı Akdeniz’in en fazla etkilenen bölge olduğunu söyledi. 2022’nin herkes için sıkıntı bir yıl olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Fakat buna karşın ihracatımızı artırarak yılı tamamladık. 2022 ihracat sayımız, bir evvelki yıla nazaran 0,68’lik artışla 2 milyar 562 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu bizler için kâfi değil, çok daha yüksek sayılar beklerken bahsettiğimiz sebepler nedeniyle amaçlarımızın gerisinde kaldık” dedi.
MİKTAR BAZINDA YÜZDE 16 DÜŞÜŞ
Bölge ihracatının birinci kere bu sayısı gördüğüne işaret eden Çavuşoğlu, “Üzerinde durmamız ana mevzu ise kilogram olarak yüzde 16 düşüş yaşadık. Ölçü olarak 2021’de 5 milyon 57 bin 386 ton iken, 4 milyon 245 bin 437 tona geriledi. Gelir olarak ise tüm kesimlerin ortalaması 0,5 dolar iken, 0,6 dolara çıktı. Yeni amaç ülkeler belirleyerek ve mevcut ülkelerde derinliğimizi artırarak ihracatımızı artırmamız gerekiyor” diye konuştu.
YENİ GAYE UZAK ÜLKELER
Bölgeden şu an 3 bin 600 kilometrekarelik dairedeki ülkelere, başta Avrupa olmak üzere ağır ihracat yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, “Avrupa bizim çok değerli ve bir daralma kelam konusu. Bunun tesirlerini yok etmek için biraz daha az gelişmiş ülkelerde daralma tesirlerinin daha az olacağını öngörüyoruz. Endonezya, Filipinler, Tayland, Güney Amerika üzere farklı bölgelere giderek ortadaki farkı kapatacağımızı düşünüyoruz ki; bizim eserlerimiz de çok farklı. Bu kapsamda Vietnam, Güney Amerika, Hindistan, Güney Afrika üzere ülkelere ticari heyetler göndereceğiz ve biraz daha riskimizi dağıtacak formda ülkelere gideceğiz” dedi.
İLK SIRADA YAŞ MEYVE-SEBZE VAR
En çok ihracat yapılan bölümlerin başında 666 milyon dolarla yaş meyve- zerzevatın geldiğini belirten Çavuşoğlu, ikinci madencilik 516 milyon dolar, üçüncü ağaç ve orman eserleri 296 milyon dolar, dördüncü kimyevi hususlar 257 milyon dolar ve beşinci demir ve demir metaller bölümünün 124 milyon dolar olarak sıralandığını kaydetti.
En çok ihracat yapılan ülkelerde ise eski yıllara oranla değişiklikler olduğunu açıklayan Çavuşoğlu, “İlk sırada Rusya 199,8 milyon dolar, ikinci Almanya 187,5 milyon dolar, üçüncü Çin 187 milyon dolar, dördüncü Hollanda 122,9 milyon dolar ve beşinci ABD 122,5 milyon dolar” diye konuştu.
ÇİN’DE BLOK MERMER SORUNU
Çok uzun yıllardır Çin’in birinci sıradaki yerini kaybetmesinin, blok mermer ihracatının neredeyse sıfıra düşmesinden kaynaklandığını açıklayan Çavuşoğlu, “Bölgemiz açısından çok büyük kayıplar oldu. Kimi ocaklar durma noktasına geldi, önemli emekçi çıkarımları yaşanıyor. Çin’de şayet bir açılma olmaz ise bunların devam edeceğini düşünüyoruz. Farklı ülkelerde Çin’deki eksiği kapatmak için ticari heyet görüşmeleri yapıyoruz” dedi.
DOMATES LİDERLİĞİ KAPTIRDI
Ürün bazında da her yıldan çok farklı bir tablo oluştuğuna değinen Çavuşoğlu, “Artık BAİB denince akla gelen birinci eser domates olmaktan çıktı. 2022’de birinci sırada ağaç ve orman eserleri 228 milyon dolar, ikinci ferrokrom 174 milyon dolar, domates üçüncü sıraya gelebildi, 177 milyon dolar. Dördüncü blok mermer 165 milyon dolar, 142 milyon dolarla beşinci biber gelmekte. Farklı eser çeşitliliği bizler için çok güzel ancak mevcut eserlerdeki küçülmeler işimize gelmeyen bir şey. Mevcutları büyütmek, başkalarını de artırmak gerekirdi” diye konuştu.
2023 GAYESİ, EN AZ 2022 SEVİYESİ
İhracatçılar olarak bundan sonra neler yapılması gerektiği, beklentileri hakkında da açıklamalarda bulunan BAİB Lideri Çavuşoğlu, 2023 gayesini de şöyle açıkladı:
“Eylülden itibaren çabucak hemen bütün bölümlerde bir küçülme, yavaşlama yaşıyoruz. Geçen yılın birinci aylarındaki yüksek ivmelerimizi eylül ayında kaybettik. Birinci aylarda Rusya-Ukrayna çok zayıftı daha sonra ikisi de önemli atağa geçerek bir evvelki yılı geçmelerine karşın beklediğimiz yükselişleri yaşamadık ve eylülden itibaren yavaşlama trendine girdik. Bütün göstergelere nazaran 2023 gelişmiş ülkeler için resesyon tehlikesi gösteriyor. Önemli bir daralma bekleniyor ve en ağır ihracatımız olan ülkeleri kapsıyor. Uzak ülkelere ticari heyetler göndererek pazarlarımızı genişletmeye ve mevcudumuzu müdafaaya çalışacağız. Bu yıl en azından 2022 düzeylerinde ihracat gerçekleştiririz ve bu düzeyden düşmeyiz.”
İHRACATÇI SAYISI DA ARTTI
Yıllar içinde ihracatçı sayılarının da önemli artış gösterdiğini açıklayan Çavuşoğlu, aslında en sevindirici kısmın bu olduğunu belirterek, bir evvelki yıl 2 bin 205 iken yüzde 21 artışla 2 bin 675’e yükseldiğini kaydetti. Çavuşoğlu, “Bu çok sevindirici ancak sayılara yansıması, istediğimiz üzere değil. Yeni giren ihracatçılarımız 96-100 milyon dolar ortasında ihracat yaptı. Çok yeni olduklarından sayıları artıracaklarını düşünüyoruz. Ancak çok yüksek ihracat yapanların da düşüş yaşadığını görüyoruz” diye konuştu.
İHRACATÇININ SORUNLARI
İhracatçıların en büyük sorunu olarak finansmana erişimi gösteren BAİB Lideri Çavuşoğlu, 200 milyar liralık KGF’nin alt kırımlarının belirlenmesi, kâfi olmasa da nefes olacağını lisana getirdi. İkinci sorun olarak kurları gösteren Çavuşoğlu, başka problemleri enflasyon muhasebesi, tesislere sigorta yapılmaması, tahlil fiyatlarının 4 bin TL’ye çıkartılması, girdi maliyetleri biçiminde sıraladı. Çavuşoğlu, “Artık ihracatçılar olarak aşikâr maliyetlerin altından kalkamaz durumdayız ve muhakkak dayanaklara gereksinimlerimiz var” davetinde bulundu.
LİMAN VE SÜRATLİ TREN ÇAĞRISI
Antalya ihracatının geliştirilmesi için Antalya Limanı’nın en az 50 milyon dolarlık yatırımla daha büyük gemilerin yanaşabileceği halde derinliğinin artırılmasını beklediklerini belirten Çavuşoğlu, süratli tren yatırımının da askıya alındığı istikametinde üzücü haberler gördüklerini söyledi.
BULGARİSTAN SORUNU
Bulgaristan hudut kapısında yaşanan sorunun da şu an süreksiz olarak çözüldüğünü, Bulgaristan’daki meseleler devam ettikçe her an tekrar yaşanabileceğini söyleyen Çavuşoğlu, bakanlıkların el birliğiyle tahlil arayışında olduklarını belirterek, “Maalesef Bulgaristan AB’nin giriş kapısı olduğundan AB ülkelerine ihracat için orada tahlillerin yapılması isteniyor. Talebimiz bizim kapımızda laboratuvar oluşturulması. Bulgaristan’da 20 ayda 5 sefer seçim oldu ve martta bir seçim daha olacak. Bulgaristan’da düzgün bir hükümet kurulursa bu sorun çözülür. Esasen ihracatçı zorlanırken, sayılarımızdaki düşüşün sebeplerinden biri de bu. Karşı firmaların isteklerinde iptaller oluştu maalesef. Önemli de cezalar ödendi, eserlerimiz çöpe döküldü. Bu süreçte ihracatta önemli kayıplar da kelam konusu oldu” dedi.
