Kütahya’da heyecanlandıran keşif: ‘Eros’, ‘Dionysos’ ve ‘Herakles’ heykel başları bulundu

Çavdarhisar ilçesindeki Aizanoi Antik Kenti’ndeki hafriyat çalışmaları, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (DPU) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nce 80 personel ve 20 teknik işçi ile Penkalas Çayı, agora ve tiyatro kısımlarında sürdürülüyor.

M.Ö. 3000’Lİ YILLARA DAYANIYOR…

Tarihi M.Ö. 3000’li yıllara dayanan ve tiyatro, stadyum, agora ve Zeus Tapınağı üzere tarihi yapıları ile periyodun metropolislerinden biri olduğu düşünülen antik kentte hafriyatlar, Penkalas Çayı’nda ağırlaştırıldı.

Son hafriyat çalışmalarında 2 metre 10 santim yüksekliğindeki erkek heykelini muhafazaya alan arkeologlar, Yunan mitolojisinde aşk rabbi olarak bilinen ‘Eros’, şarap rabbi ‘Dionysos’ ve yarı ilah ‘Herakles’in heykel başlarını gün yüzüne çıkardı.

Penkalas Çayı’ndaki hafriyatlarda Roma periyoduna ilişkin 2 No’lu mermer köprünün onarımının tamamlandığını kaydeden Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Arkeoloji Kısmı’nda misyonlu, Hafriyat Lideri Prof. Dr. Gökhan Coşkun, büsbütün yıkılan 3 No’lu köprüde çalışmaların sürdüğünü söyledi.

“SADECE KÖPRÜYE İLİŞKİN MODÜLLER DEĞİL…”

Her gün yeni yapıta ulaşıldığına dikkat çeken Coşkun, “2022 yılında köprünün bulunduğu alanda yaptığımız çalışmalarda bizi epey heyecanlandıran sürpriz buluntularla müsabakaya devam ettik. Bir evvelki dönemden beri bu alanda bol sayıda irili ufaklı çeşitli mermer heykel modülleri buluyorduk ki bunlardan kimileri, tam olsalar yükseklikleri 3- 3,5 metreyi bulacak kesimler. 2022 yılı hafriyat döneminde 3 No’lu köprü enkazında yaptığımız çalışmalar ile köprüye ilişkin çok sayıda bloğu ortaya çıkardık. Bu çalışmalar esnasında yalnızca köprüye ilişkin kesimlerle karşılaşmadık. Bunun yanı sıra bir güneş saati ve çok sayıda mermer heykel kesimleriyle karşılaştık” dedi.

Özellikle son devirde yürütülen hafriyatlarda buldukları heykelin kendilerini çok heyecanlandırdığını lisana getiren Coşkun, “Bu heykel bugüne kadar bulduğumuz neredeyse tam tek heykel. Bir erkek heykeli ve 2 metre 10 santim yüksekliğe sahip, yalnızca düsturunun yarısı ve bir ayağı eksik; öbür kısımları büsbütün korunmuş vaziyette. O denli umuyorum ki 2023 yılında yapacağımız çalışmalarda heykelin bu eksik modülünü da bulacağız” diye konuştu.

Erkek heykelinin yanı sıra Yunan mitolojisine ilişkin çeşitli heykel başlarına da ulaşıldığını belirten Prof. Dr. Coşkun, şöyle konuştu:

• “Bunların içerisinde öne çıkan yapıtların başında yaklaşık 40 santimetre yüksekliğindeki bir ‘Dionysos’ başı. Bunun çok emsal örneğini bir dönem evvel bulmuştuk. Bu dönem bir de ‘Herakles’ başı bulduk. 2020 yılında ‘Herakles’ gövdesi bulmuştuk. Bu dönem ‘Herakles’ başı bulunca sanki bir evvelki dönem bulduğumuz heykelin gövdesinin başı mı, diye heyecanlandık lakin ona uymadı.
• Dolayısıyla şu an elimizde 2 tane ‘Herakles’ heykeli oldu. Umarım, ilerleyen yıllarda öteki modüllerini bulacağız. Bunun haricinde Antik Yunan panteonunun çeşitli ilah ve tanrıçalarına ilişkin heykel başları da kelam konusu. Ön plana çıkan örneklerden bir tanesi ‘Eros’ başı. Yaklaşık 20 santimetre yükseklikte. Bu alanda bulmuş olduğumuz eserler aslında karışık tarihli eserler ancak heykel modüllerinin günümüzden 1800-2000 yıl öncesine ilişkin olduğunu söylemek mümkün.”