Finlandiya’ya NATO yolu açıldı
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya’nın NATO’ya iştirakine ait onay sürecini başlatmaya karar verdiklerini açıkladı. Erdoğan, dün Türkiye’ye gelen Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile görüştü. Görüşmenin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında Erdoğan, şunları söyledi:
DOSTLUĞUMUZU PEKİŞTİRDİ: Türkiye ve Finlandiya tarihi olarak yeterli bağlantılar içerisinde bulunan iki dost ülkedir. Finlandiya’nın zelzele felaketi karşısında uzattığı yardım eli, dostluğumuzu pekiştirmiştir. Münasebetlerimizi geliştirme istikametindeki ortak irademizi teyit ettik. Ayrıyeten önümüzdeki devirde atacağımız adımları ele aldık. Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz 2 milyar doları geride bıraktı. Ortak gayemiz ise birinci etapta üç milyar dolar, akabinde beş milyar dolara ulaşmak. Türkiye-AB bağlantıları dahil, aktüel, bölgesel ve global problemleri de ele aldık. Finlandiya’nın Türkiye’nin AB üyeliğine dayanağını güçlü formda devam ettirmesini önemsiyoruz.
KÖKÜNÜ KAZIMAKTA KARARLIYIZ: Değerli dostumla Rusya-Ukrayna savaşı bağlamındaki gelişmeler hakkında da görüş teatisinde bulunduk. Akan kanın durması ve savaşın diplomatik yollardan sona erdirilmesi istikametindeki çalışmalarımızı anlattım. Türkiye binlerce vatandaşını teröre kurban vermiş bir ülkedir. DAEŞ’ten PKK/YPG/PYD, FETÖ’ye kadar dünyanın en eli kanlı yapılarıyla eş vakitli gayret ediyoruz. DAEŞ’i alanda hezimete uğratan tek NATO ülkesi biziz. Bölgemizin geleceğinde hiçbir terör örgütüne yer olmadığına inanıyoruz. İsmi, savı ve gerisindeki hesaplar ne olursa olsun, ülkemizin bekasına, milletimizin canına kast eden örgütlerin kökünü kazımakta kararlıyız. NATO’nun genişleme sürecini bu gerçekler çerçevesinde kıymetlendiriyoruz.
SAMİMİ VE SOMUT ADIMLARI GÖRDÜK: Türkiye NATO’nun açık kapı siyasetinin güçlü savunucuları ortasında yer alıyor. Finlandiya ve İsveç’in iştirak müzakerelerinin başlatılmasına Madrid’de yapılan NATO doruğunda onay vermiştik. Eş vakitli olarak üçlü muhtırayı imzalamak suretiyle Türkiye’nin haklı güvenlik korkularının giderilmesi gerektiğini kayıt altına almıştık. Geride bıraktığımız mühlet zarfında Finlandiya’nın 3’lü Muhtıra’daki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını gördük. Ülkemizin güvenlik dertlerini gidermek yolunda gösterdiği hassasiyet ve kaydedilen bu araya binaen Finlandiya’nın NATO’ya iştirak protokolünün Meclisimizdeki onay sürecini başlatmaya karar verdik. Bu kararımızın ülkelerimiz başta olmak üzere, ittifakımız için iyi olmasını diliyorum.
SÜRECİN İLERLEMESİ İSVEÇ’E BAĞLI: Finlandiya’nın üyeliğiyle daha da güçlenerek NATO bu sayede global güvenlik ve istikrarın korumasında inanıyorum ki faal rol oynayacaktır. Onay sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Finlandiya ile münasebetlerimiz NATO müttefikliği tabanında tahkim edilmiş olacaktır. İsveç ile olan görüşmelerimizi ise ittifakın prensipleri ve bizim terörle çabadaki yaklaşımlarımız temelinde sürdüreceğiz. Ülkemizin sürecin ilerletilmesi konusundaki unsurlarının ve uygun niyetinin artık daha net görüldüğü kanaatindeyim.
SAYIN BAŞBAKAN ÂLÂ BİR İNSAN LAKİN: Öncelikle bizim İsveç’e karşı farklı bir yaklaşımımız yok. Lakin İsveç teröristlere kucak açtı. Stockholm Caddesi’nde daima olarak Türkiye’deki PKK/YPG/PYD ve bunların uzantılarıyla şovlar oluyor. Ve Sayın Başbakan’a da bunları söyledik. 120 civarında teröristin listesini verdik ve ‘bu teröristleri bize verin’ dedik. Olağan Sayın Başbakan yeterli bir insan, lakin bu teröristleri bize vermediler. İsveç’e olumlu yaklaşmamız mümkün değil. Sayın Başbakan yeterli bir insan olabilir. Lakin bizim için sonuç kıymetli, bu neticeyi görmediğimiz sürece terörle gayrette, hatta parlamentolarına sızmaya varıncaya kadar, bu tıp olaylar olduğu sürece bizim de yaklaşımımız bugünkü üzere olacaktır. Finlandiya’da bu tıp aksiyonlar olmadığı için de Finlandiya’yı İsveç’ten ayırmak durumunda kaldık ve bunun için de Finlandiya’ya olumlu yaklaşımımızı bugün attığımız imzayla gösterdik.
Komisyon’a havale
Toplantının akabinde Finlandiya’nın NATO’ya İştirakine Ait Protokol, Erdoğan tarafından imzalanarak TBMM’ye sunuldu. Protokol’ün onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun teklifi, TBMM Meclis Lideri Mustafa Şentop tarafından imzalanarak TBMM Dışişleri Komisyonu’na havale edildi.
Erdoğan, Stoltenberg ile görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefonda görüştü. Erdoğan, NATO’ya üyelik sürecinde Finlandiya’nın, sergilediği tavırla İsveç’ten olumlu halde ayrıştığını belirtti. Erdoğan, sürecin nasıl ilerleyeceğinin İsveç’in atacağı somut adımlarla direkt irtibatlı olacağını kaydetti. Stoltenberg, mevzuya ait yaptığı açıklamada “Katılım sürecinin süratle sonuçlanmasını ve hem Finlandiya’yı hem de İsveç’i bir an evvel NATO ailesine tam üye olarak kabul etmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” tabirlerini kullandı.
ABD: Memnunuz
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, onay kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
‘Mutabık kaldığımız her şeyi yerine getirdik’
Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ise, görüşmelerin son derece yararlı olduğunu belirtti. Niinistö, “NATO üyeliğimiz konusunda tabir ettiğiniz haberleri almak bizleri çok mutlu ediyor. Tüm Finlandiyalılar için çok kıymetli bir haber bu. Sizlere çok teşekkür ediyoruz. Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği İsveç olmadan tamamlanamaz. Zira ortak çıkarlarımız var. Hasebiyle Vinius Doruğunda umut ediyorum 32 üye ülke olur ittifaka. Finlandiya, Madrid’de geçen yaz üzerinde mutabık kaldığımız her şeyi yerine getirdi. İdari yetkililerimiz o tarihten itibaren her vakit temasta kaldılar ve benim anladığım kadarıyla karşılıklı anlayış düzeyimiz daha da arttı” diye konuştu.