SPK’dan yeni tedbirler… İşte değerli hususlar

Sermaye Piyasası Şurası (SPK), zelzelenin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz tesirinin asgariye indirilebilmesi ve mümkün yatırımcı mağduriyetlerinin önüne geçilmesi için tedbirler açıkladı.

SPK tarafından yayımlanan duyuruda şöyle denildi:

“1. Şura Karar Organı’nın 14/02/2023 tarih ve 9/176 sayılı Kararı Uyarınca Yapılan Duyuru:

06.02.2023 tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş olan ve Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’yı (Deprem Bölgesi) etkileyen sarsıntılar nedeniyle ülkemizin yaşadığı güç vakitlerde, zelzelenin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz tesirinin asgariye indirilebilmesi ve muhtemel yatırımcı mağduriyetlerinin önüne geçilmesi için;

1) a) 10.04.2023 tarihine kadar; aracı kurumlarca, portföy büyüklüğü 1.000.000 Türk Lirası ve altında olan müşterilere uygulanacak azami kredi faiz oranının ve kredili olmayan bir alım buyruğu nedeni ile ödemekle yükümlü oldukları meblağın tamamının yahut bir kısmının takas günü prestijiyle tevdi edilmemesi yahut kelam konusu meblağın takas tarihi prestijiyle aracı kurum nezdindeki hesaplarında bulunmaması durumunda (temerrüt durumunda) uygulanacak faiz oranının, aracı kurumun vereceği kredinin, kaynak maliyeti dikkate alınarak, sermaye piyasasına olan algıyı olumsuz etkileyecek ve inancı zedeleyecek uygulamalardan kaçınılmak suretiyle, makul bir düzeyde belirlenmesi tarafında tavsiye kararı alınmasına, 

b) 06.02.2023 tarihi itibariyle Sarsıntı Bölgesi’nde ikametgâhı, işyeri adresi yahut şubede hesabı bulunan müşterilerin, 06.02.2023 tarihinden itibaren oluşan temerrüt durumlarında, Seri: V, No:65 sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme Süreçleri Hakkında Bildiri’nin (Kredili Süreçler Tebliği) 16’ncı hususu çerçevesinde 30.06.2023 tarihine kadar süreç tesis edilmemesi, temerrüde ve temerrüt sonucuna bağlı süreçlerin yapılmaması biçiminde uygulamanın yönlendirilmesine,

c) Bu unsurun (a) bendi kapsamında belirlenen faiz oranlarının, Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ’nin (MKK) Yatırımcı Risk Takip Sistemi’ne aracı kurumlarca müşteri bazında raporlanmasına,

2) 30.06.2023 tarihine kadar, aracı kurumların hazırladığı sermaye yeterliliği tablolarında, kendi portföylerine alınan hisse senetlerine ait konum riski oranının %10 yerine %3 üzerinden, kredi hesabı altında izlenen “Diğer müşteriler” için durum riski oranının ise %8 yerine %4 üzerinden hesaplanmasına,

3) 30.06.2023 tarihine kadar, Kredili Süreçler Tebliği’nin 7’nci hususu uyarınca yapılacak genel süreç hududu hesaplamasında, 06.02.2023 tarihi itibariyle Sarsıntı Bölgesi’nde ikametgâhı, işyeri adresi yahut şubede hesabı bulunan müşterilere kullandırılan kredilerin dikkate alınmamasına,

4) Konseyimizin 19.03.2020 tarihli ve 17/400 sayılı Kararı uyarınca %35 olarak belirlenen başlangıç özkaynak müdafaa oranının, 10.04.2023 tarihine kadar %20 olarak uygulanmasına,

5) Konseyimizin 06.02.2023 tarihinde Zelzele Bölgesi’ndeki yatırımcılara yönelik aldığı Kararın tüm yatırımcılara teşmil edilmesi emeliyle;

a) Kredili olmayan bir alım buyruğu nedeni ile müşterinin ödemekle yükümlü olduğu fiyatın tamamının yahut bir kısmının takas günü prestijiyle tevdi edilmemesi yahut kelam konusu fiyatın takas tarihi prestijiyle müşterinin aracı kurum nezdindeki hesabında bulunmaması durumunda Kredili Süreçler Bildirimi’nin 16 ncı hususu çerçevesinde süreç tesis edilmesi,

b) Kredili Süreçler Bildirisi’nin 17 nci unsuru uyarınca kredili sermaye piyasası aracı süreçlerinin devamı mühletince özkaynak müdafaa oranının minimum %20 olması,

c) Kredili Süreçler Bildirisi’nin 18 nci unsuru uyarınca kredili olarak alınan ve/veya özkaynak olarak verilen sermaye piyasası araçlarını satarak krediyi kapatma yetkisi ve özkaynak tamamlama bildirimi gönderilmiş müşterinin hiçbir alım buyruğunun, bildirim gününden özkaynak tamamlanıncaya kadar geçecek müddet boyunca yerine getirilmemesi, konularındaki kararların, aracı kurumların kendi risk siyasetlerine uygun düştüğü ölçüde ve müşteri taleplerini de olabildiğince gözeterek, 10.04.2023 tarihine kadar esnek bir formda uygulanabilmesine,

6) 4632 sayılı Ferdi Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ve bu Kanun’a dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuat kararları gizli kalmak kaydıyla, müşterilerce yatırım kuruluşlarına devredilecek kişisel emeklilik kontratlarından kaynaklanan devlet katkısı hariç alacakların, Kredili Süreçler Tebliği’nin 12’nci hususunun birinci fıkrası uyarınca sermaye piyasası araçlarının kredili alımı, açığa satış ve ödünç alma ve verme süreçlerinde özkaynak olarak kabul edilebilecek değerler ortasına eklenmesine ve bu alacakların %100’ünün özkaynak olarak kabul edilmesine karar verilmiştir.

2. Şura Karar Organı’nın i-SPK.22.7 (14.02.2023 tarih ve 9/177 s.k.) sayılı Prensip Kararı:

Yürürlükte bir geri alım programı olup olmadığına bakılmaksızın hisseleri borsada süreç gören iştiraklerin ve bunların bağlı iştiraklerinin hisse geri alım süreçlerinin kolaylaştırılmasını ve yatırımcıların korunmasını teminen yapılacak ikinci bir duyuruya kadar;

1) Hisseleri borsada süreç gören halka açık iştiraklerin, genel konsey kararı aranmaksızın, yapılacak birinci genel şurada ortakların bilgisine sunulmak üzere, idare heyeti kararı ile geri alım programı başlatabileceğine, idare şurası kararında geri alımın gayesine, geri alım programının öngörülen azami mühleti, alınacak azami hisse adedi ile kullanılacak azami fon fiyatına yer verilmesi gerektiğine ve kelam konusu idare konseyi kararının Konseyin özel durum açıklamalarına ait düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanmasına, 

2) Hisseleri borsada süreç gören halka açık iştiraklerin bağlı iştiraklerinin da, genel konsey kararı aranmaksızın, yapılacak birinci genel heyette kendi ortaklarıyla birlikte ana iştirakin ortaklarının bilgisine sunulmak üzere, idare konseyi kararı ile geri alım programı başlatabileceğine, bu idare heyeti kararının da birinci husustaki asıllara tabi olacağına, 

3) Yürürlükte bir geri alım programı olan halka açık iştiraklerin ve bağlı iştiraklerinin, geri alım programlarına, idare heyetlerince ayrıyeten bir karar alınmasına gerek olmaksızın bu kararda belirtilen kurallar ile devam edebileceklerine, 

4) II-22.1 sayılı Geri Alınan Hisseler Tebliği’nin; 9 uncu (ikinci fıkrasının birinci cümlesi hariç), 12 nci ( beşinci, altıncı ve dokuzuncu fıkrası hariç) unsurları, 15 inci hususunun birinci fıkrasının b, c ve d bentleri ile 19 uncu hususunun ikinci, altıncı ve dokuzuncu fıkralarının uygulanmamasına,

5) Geri alınan hisseler nedeniyle edinilmiş bedelsiz hisseler için de birebir asılların uygulanmasına,

6) Unsur kararı çerçevesinde geri alınan hisselerin, geri alındığı tarihten itibaren 30 günlük müddet boyunca satılamamasına ve 30 günlük müddetin hesaplanmasında “ilk giren birinci çıkar” usulünün uygulanmasına,

7) 21.07.2016 ve 25.07.2016 tarihli duyuruların ve 23/06/2022 tarihli ve 34/959 sayılı ve 21.08.2015 tarihli ve 21/1023 sayılı prensip kararlarının yürürlükten kaldırılmasına karar verilmiştir.

3. Heyet Karar Organı’nın i-SPK 128.19 (14.02.2023 tarih ve 9/178 s.k.) sayılı Prensip Kararı

1) VII-128.1 sayılı Hisse Tebliği’nin 27’nci hususunda yer alan, hisseleri borsada süreç gören iştiraklerin hisse sahiplerine yönelik bilgi formu düzenleme yükümlülüğü hududu, işbu karar tarihinden itibaren ikinci bir duyuruya kadar yüzde üç olarak uygulanacaktır.

2) İşbu karar tarihinden sonra hisse sahiplerinin yapacakları satışlar ile son on iki aylık periyotta yapmış oldukları satışların toplamının şirket sermayesinin yüzde onunu aşması halinde, birinci unsurdaki orana bakılmaksızın bu hisse satışları öncesinde,

Kurulca asılları belirlenen hisse satış bilgi formu düzenlenecek ve bu form satış öncesinde Kurul’un onayına sunulacaktır.”