Selimiye Camisi’nin 594 penceresi değişiyor! ‘Muhteşem olacak’
Edirne’de Mimar Sinan’ın ustalık yapıtı, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndeki Selimiye Camii’nde onarım devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın talimatıyla, 25 Kasım 2021 tarihinde başlayan çalışmalarda, Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından evvel bahçesinde meydan düzenleme çalışması yapıldı. Yenileme çalışmasının akabinde tarihi mescitte Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarım çalışması başlatıldı.
Restorasyon çalışmaları kapsamında, caminin cephelerine kurulan iskelelerle kubbelerinin taşıyıcı sistemlerinde çalışmalar yapılıp, bozulan taşlar tek tek denetim ediliyor. Kırık ve ziyan görmüş olanlar için kurulan kurulda, yapılacaklar belirleniyor. Büyük kubbe ve öbür kubbelerde de komite kararı ile restore edilme çalışmaları devam ediyor. Mescitte yapılan yüzey hafriyatları ile birlikte ortaya çıkan çimentolu sıvalar yapıdan uzaklaştırılarak aslına uygun çalışma yapılıyor.
PENCERELERİN TAMAMI DEĞİŞECEK
Caminin cam ve ahşap pencere doğramaları onarım ile yenilenecek. Yapının iç ve dış alanında oluşan toplam 594 pencerenin aslına uygun olmadığı ve ziyan gördüğü için yeni ve aslına uygun olanı ile değiştirileceği öğrenildi. En son 1980 yılında geniş çaplı restore edilen mescidinin, mahfil katı yerinde kullanıldığı tespit edilen çimentolu şap, mekanik metotlarla sökülerek yapıdan uzaklaştırılacak ve orjinal taban açığa çıkarılacak. Caminin iç ve dış alanlarında bulunan kalem işlerindeki bozulmaları da onarım çalışmalarında giderilecek. Geçmiş tamiratlarda tarihi yapıya ziyan verdiği kabul edilen kubbelerdeki sıvalar, derz tamirleri, döşemelerdeki çimentolu şap, beton uygulamaları sökülerek yapıdan uzaklaştırılacak. Yaklaşık 3,5 yıl sürmesi amaçlanan bu çalışmaların akabinde 2025 yılında onarım çalışmalarının tamamlanması hedefleniyor.
‘ÇALIŞMALARIN DİKKATLE YAPILMASI GEREKİYOR’
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısım Lideri Prof. Dr. Engin Beksaç, Selimiye’nin kültür mirasının en büyük abidelerinden birisi olduğunu belirtti. Prof. Dr. Beksaç, “Selimiye’nin, bütünüyle âlâ korunmuş Osmanlı abideleri ortasında çok farklı bir yeri var. Bunlarda dikkatli çalışma yapılması gerekiyor. Pencereler daha evvelki onarımlarda da değiştirildi. Selimiye’nin birçok noktası tekrar ve tekrar ele alındı. Bu nedenle dikkatli bir onarım yapılması son derece akla uygun. Bütün sorun buradaki bilim konseyine düşüyor. Bilim şurasının hakikaten bunu gözeterek yapması bir insanlık misyonu olarak karşımıza çıkmaktadır” diye konuştu.
‘BÜTÜN YAPILARDA PENCERE KIYMETLİ BİR UNSUR’
Bütün tarihi yapılarda pencerelerin en değerli ögeler ortasında yer aldığını kaydeden Prof. Dr. Beksaç, “Pencerelerin birinci yapıldığı vakit prestijiyle baktığımız vakit kendilerine has özellikleri var. Bunların denetlenmesi, gözden geçirilmesi bilim heyetinin sorumluluğunda olan bir şey. Bütün yapılarda pencere değerli bir öge. Yalnızca aydınlatma açısından değil, yapının iç uhreviyetini desteklemede ışığın kullanımı açısından pencere planlanması ehemmiyet taşıyan bir noktadadır. Pencerelerin sayılarının bile muhakkak bir sistematiğe nazaran şekillendiğini biliyoruz. Bu pencerelerin sıradan sayılar olmadığı bir gerçektir. Binanın planını desteklediği kadar, sembolik açılardan da kıymet taşımaktadır. Mesela halk ortasında anlatılan 999 pencere, bir çeşit dualarla bütünleştirilmesi, karşımıza çıkan kıymetli noktalardır. Ancak temelinde sayı bu kadar değildir, sayı daha az. Fakat yeniden de pencere sayılarının bir sembolü olduğunu biliyoruz” dedi.
‘DÜNYA ÜZERİNDE BİR ŞAHESER’
Tarihi caminin dünya üzerinde bir şaheser olduğunu, onarımdan sonra çok hoş olacağını belirten Selimiye Camii İmam Hatibi Yusuf Serenli de “Camimiz, dünya üzerinde bir şaheser. Eskimeye bağlı olarak ufak tefek eksiklerimiz vardı. Onarımdan sonra harika bir yapıtla tekrar cemaatimizin ve konuklarımızın karşısında olacağız. Çok hoş olacak. Bakıldığında eksiksiz, caminin bir bütün olarak karşımıza çıkacağını söyleyebiliriz” dedi.
‘ORTAYA MÜKEMMEL BİR ŞEY ÇIKACAK’
Selimiye Mescidi yanında ciğerci işletmesi bulunan Bahri Dinar da, “Bizim için süper bir gelişme. Süper Selimiye’nin tadilatının, tamiratının yapılması Edirne için, İslam alemi için çok düzgün bir gelişme. Tadilattan evvel 1 milyondan fazla ziyaretçisi vardı, artık birkaç milyon olacaktır. Biz buradan çalışmalara anlık ve saatlik bakıyoruz. Zira işletmemiz Selimiye’nin gölgesinde. Buradan kubbeleri, çalışanları görüyoruz. Hummalı bir çalışma var. Esnaf olarak biz de bunlardan yararlanacağız. Selimiye Camii’nin tadilatı bittikten sonra etrafıyla birlikte bütünlendiğinde ortaya mükemmel bir şey çıkacak” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN BİR YÜZÜ OLACAK’
Bölge esnafından Nejat Yavuz da “Selimiye Camii’nin onarımının olması gerekiyordu. Görünürde eksikler olduğu gözüküyordu. Onarım olup etrafıyla birlikte bu iş tamamlanacak. Bununla birlikte bizim iş yerlerimizi de tamamlayınca hoş bir görsel ortaya çıkacak. Ticari olarak da bize yansıyacak. Hem Edirne’ye yansıyacak hem de Türkiye’nin bir yüzü olacak” dedi.
