Önlemler tek tek açıklandı: Borsaya küçük yatırımcı paketi
Borsa İstanbul, 8 Şubat’ta başlayan ve beş iş günü süren kapatmanın akabinde birinci süreç gününe hazır. Hazine ve Maliye Bakanlığı, büyük sarsıntı felaketinin akabinde yatırımcıyı korumak üzere önlem paketi için çalışmaları tamamladı. Pakette borsada alımları güçlendirmeye yönelik neler yapılabileceğine odaklanıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin (MB), Sermaye Piyasası Konseyi (SPK) ve Borsa İstanbul yetkilileriyle toplantı düzenlediği öğrenildi. Önlemlerden birincisi Resmi Gazete’de dün yayımlandı.
İLK ÖNLEM BES’LE GELDİ
İlk önlem Kişisel Emeklilik Sistemi’yle (BES) ilgili alındı. BES’te devlet katkısı fonlarının tahvil alma yükümlülükleri azaltılırken, senedi alma yükümlülükleri artırıldı. BES yönetmeliğinde yapılan değişikliğe nazaran devlet katkısı portföyünde pay senetlerinde minimum yüzde 10 olan yatırım oranı yüzde 30’a çıkarıldı. TL cinsi borçlanma araçlarındaki hissesi ise yüzde 70’ten yüzde 50’ye düşürüldü. Devlet katkısı fonlarının Borsa İstanbul’da yapacağı yatırımlarda, dahil olabilecekleri endekslere BIST 30, BIST Likit Banka, BIST Banka Dışı Likit 10 ve BIST İştirak 30 da eklendi. Tek bir pay senedine fon portföyünden yatırım yapma limiti yüzde 1’den yüzde 5’e çıkarıldı. Yönetmelikle fonların portföy sınırlamalarına 10 gün içerisinde uyma kaidesi getirildi.
SPK’DAN YENİ ÖNLEMLER
İkinci adım Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) geldi. SPK bültenine nazaran hisseleri borsada süreç gören halka açık iştiraklerin, genel şura kararı aranmaksızın, yapılacak birinci genel heyette ortakların bilgisine sunulmak üzere, idare konseyi kararı ile geri alım programı başlatabileceğine, idare heyeti kararında geri alımın maksadına, geri alım programının öngörülen azami müddeti, alınacak azami hisse adedi ile kullanılacak azami fon fiyatına yer verilmesi gerektiğine ve kelam konusu idare heyeti kararının Kurul’un özel durum açıklamalarına ait düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanmasına karar verildi.
BİST’TEN YENİ KARARLAR
Borsa İstanbul’dan yapılan açıklamaya nazaran de Hisse Piyasası ile Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası (VİOP) bünyesindeki Hisse ve Endeks Türev Pazarlarında sertifikaları hariç tutulmak üzere açılış seansı uygulanan tüm sermaye piyasası araçlarında ve VİOP’ta süreç gören tüm kontratlarda, açılış seansında buyruk iptali, fiyat kötüleştirme ve ölçü azaltımına müsaade verilmeyecek. Değişiklikler kapsamında, VİOP ve Hisse Piyasası seans sonu saatlerinin ahenkleştirilmesi hedefiyle VİOP’ta süreç gören tüm vadeli süreç ve opsiyon mukavelelerinin seans sonu vakti 5 dakika kısaltılarak tam iş günlerinde 18.10, yarım işgünlerinde 12.40 olarak belirlenecek. Geri alım yapan şirketler üzerine yeni bir endeks hesaplanacak ve Borsa nezaret faaliyetleri kapsamında hâlihazırda devam etmekte olan yatırım aracı bazındaki tüm önlemler kaldırılacak. Hisse Piyasasında buyruk süreç oranı 15:1’den 5:1’e düşürülecek.
YÜZDE 15’LİK STOPAJ SIFIRLANDI
Borsa İstanbul’da geri alımları artırmak gayesiyle vergi avantajı önlemi getirildi. Borsaya kote şirketlerin geri alımında uygulanan yüzde 15’lik stopaj sıfırlandı. Mevzuya ait karar dün Resmi Gazete’nin tekrarlanmış sayısında yayımlandı.
BANKALARIN TEMETTÜ DAĞITIMINDA YENİLİK
Ekonomi idaresinin yaptığı çalışmalarda yer aldığı belirtilen bir öteki kararın da bankalarla ilgili olduğu belirtiliyor. Bankaların minimum yüzde 5’i kadar pay geri alımı kaidesiyle temettü dağıtımına müsaade verilecek. Bu oran da yüzde 15 olarak planlanıyor.
VARLIK FONU DESTEKLEYECEK
VARLIK FONU’nun borsayı destekleyeceği belirtildi. Türkiye Varlık Fonu (TVF) bünyesindeki Fiyat İstikrarı Fonu aracılığıyla borsa desteklenecek. Oynaklığın yüksek olduğu durumlarda pay alımı yapılacak. Fiyat İstikrarı Fonu’na kamu bankaları, varlık fonu şirketleri ve TMSF’nin sermaye koyacağı belirtiliyor.