EYT’de 15 soru 15 cevap! Birinci maaş ne vakit ödenecek? İşte karşılığı
Milliyet.com.tr/ Cumhurbaşkanı Erdoğan, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinin ayrıntılarını açıkladı. Pekala, düzenleme kimleri kapsıyor, hangi kaideler geçerli? İşte ayrıntılar…
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar EYT kapsamına giriyor. Bu tarihten sonra hizmet başlangıcı olanlar ise düzenlemeden yararlanamayacak.
EYT KAİDELERİ NELER?
1999 öncesi işe girişi olanlardan bayanlar için 5 bin prim günü ve 20 yıl sigortalılık müddeti, erkekler için 5 bin prim günü ve 25 yıl sigortalılık müddeti gerekiyor.
YAŞ HUDUDU VAR MI?
Erdoğan`ın açıklamasına nazaran, emelilik hakkının kullanılması konusunda rastgele bir yaş hududu uygulanmayacak.
KAÇ KİŞİ EMEKLİ OLABİLECEK?
Yaklaşık 2 milyon 250 bin kişi emekli olma hakkına kavuşacak.
SSK, BAĞ-KUR, EMEKLİ SANDIĞI AYRIMI VAR MI?
Yaş kaidesi olmadan emekliliğe imkan sağlayan düzenleme, eski sistemdeki SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ayrımı olmaksızın mevcut yapıdaki herkes için geçerli.
HEMEN EMEKLİ OLMAK İSTEMEYENLER NE YAPACAK?
Taşerondan takıma alınanlardan çabucak emekli olmayı tercih etmeyecekler için başka bir geçiş düzenlemesi hazırlanacak.
KIDEM TAZMİNATI İÇİN DAYANAK VERİLECEK Mİ?
Kıdem tazminatları için patronlara yönelik KGF dayanaklı kredi paketi devreye alınacak.
ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLER NE YAPACAK?
Emekli olduktan sonra toplumsal güvenlik dayanak primi ödeyerek çalışmaya devam edecek vatandaşlar için toplumsal sigorta prim teşviki getirilecek.
EYT NE VAKİT DEVREYE GİRECEK?
Düzenlemenin Meclis`e sunulmasının akabinde ocak ayında görüşülmesi bekleniyor.
BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Emeklilik için gereken prim günü sayısına e-Devlet üzerinden erişilebiliyor. EYT`den emeklilik hakkı kazananlar, başvuruyu SGK`ya gitmeden, e-Devlet üzerinden yapabilecek.
EYT’DE EN DÜŞÜK MAAŞ NE OLACAK? MAAŞLARDA BİR FARKLILIK OLACAK MI?
Öte yandan Milliyet muharriri Cem Kılıç birinci maaşın ne vakit ödeneceği sorusuna karşılık verdi. Kılıç açıklamasında şu tabirleri kullandı: “EYT ile gelen emekli olağan emeklilik şartlarından hiçbir farkı yok. EYT yeni bir aylık bağlama sistemi getirmiyor. Bu bağlamda kişinin emekli aylığını belirleyecek olan prim günleri ve üzerinden prim yatırılan yararlarıdır. Bu karların düzeyi emekli aylığını tespit eden temel öge olacaktır. Emekli aylığı belirleme prosedürü tektir. Yeni bir hesaplama formülü geliştirilmiyor. En düşük emekli aylığının ne olacağı ocak ayında muhakkak olacak. Taban aylık yükselirse yeni emekli olacaklar da bunda etkilenecektir.
ÇALIŞMAK İSTEYENLER DEVAM EDEBİLECEK Mİ?
Elbette, emekli olup tıpkı iş yerinde çalışmak isteyen ve bunu patron de kabul etmişse bu şahıslar çalışmaya devam edebilirler, daha evvel prim dezavantajı vardı emekli çalıştırmanın artık bu dezavantaj da ortadan kaldırılmış oldu.
BORÇLANMA İLE EYT’Lİ OLUNUR MU?
Askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına girilebilir. Şayet askerlik hizmeti sigorta başlangıcından evvel yapıldıysa ve 8 Eylül 99’a kadar başlangıç oluyorsa yararı var. Bunun dışındaki başka borçlanmalar yalnızca prim gününü kazandırır.
STAJ MÜHLETİ EMEKLİLİK BAŞLANGICI OLARAK SAYILIR MI?
O bahisle ilgili Cumhurbaşkanı bir ayrıntı vermedi. Olasıdır ki bu yasa teklifi içerisinde yer almayacak üzere gözüküyor. Yeniden temkinli olmakta yarar var yasa teklifinin ayrıntılarını gördükten sonra daha net bir yorum yapabilir.
YAŞ SINIRLAMASININ KALDIRILMASINI NASIL DEĞERLENDİRİRSİNİZ?
“Çok olumlu bir gelişme, uzun yıllardır bu bahis esasen talep edilmekteydi bu hususta önemli örgütlülük sağlandı. Talep edenler aslında bu günlere gelinmenin taşlarını yollarını kendileri yapmış oldular. Yaş şartı gelmiş olsaydı EYT düzenlemesi bir şey söz etmeyecekti. Yalnızca bir küme memnun olacaktı. Artık birinci planda 2 milyon 250 bin daha sonra 3.5 milyon kişi daha eklenerek 5.5 milyon kişinin 99 yılında gelen olumsuz şartları kaldırılmış oldu.
Ocak ayında yasalaşacaktır. Maddeleştiği andan itibaren de 1 ay sonra emekli olmak isteyenler emeklilik dilekçelerini vererek SGK müdürlüklerine ya da e-Devlet’ten vererek emeklilik hakkını elde edeceklerdir. Ocak ayında başvurdukları halde şubat ayında emekli olabilecekler.”
