‘Kupaları eksiksiz yapan, usta elidir’
Ayşe Özdemir – FIFA (Uluslarası Futbol Federasyonları Birliği) kurallarına nazaran final maçlarının sonunda Dünya Kupası’na yalnızca maçı kazanan grup, FIFA ve devlet yetkilileri dokunabilir. Fakat Katar’daki 2022 Dünya Kupası finalinde bu kurala uymayan bireylerin alana girip kupaya dokunması, öpmesi tartışma ve inceleme konusu oldu. İtalyan heykeltıraş Silvio Gazzaniga’nın tasarladığı,18 ayar altından yapılan ve içi boş olan kupa 2016’da açılan FIFA Müzesi’nde daima sergileniyor. Şampiyon ekiplere ise bu kupanın altın kaplama bronzdan imal edilmiş bir kopyası veriliyor. Sporun her kısmındaki müsabakalardan Nobel’e, Oscar’a kadar birçok kategoride muvaffakiyetin sembolü olarak ödül sunuluyor. Hem dünyada hem Türkiye’de kuruluşlar ve şirketler başarılı işler yapanlara mükafat olarak ödül veriyor. Mükafatlar, kupalar, plaketler nasıl, nerede üretiliyor derseniz bu işin Türkiye’deki ünlü adresi Aslan Ruso’ydu, şirketin günümüzdeki ismiyse Aslanlar Tasarım.
Lionsların talebiyle
Aslanlar Tasarım’ın patronu Engin Törün ile görüşmek için Beyoğlu’ndaki şirketine gittik. İş yeri Türkiye’de bugüne kadar verilmiş ödüllerle, plaketlerle, kupalarla doluydu. Engin Törün, 300 civarında mükafatın, plaketin ve kupanın bulunduğu etkileyici ortamda Aslanlar Tasarım’ın üretimini anlattı: “Teyzemin eşi olan eniştem Aslan Ruso, kalıp üretimine ağabeyi aracılığıyla başlayıp devam ettirmiş. Hakkak olarak kalıp döküyorlarmış. Sonra el işçiliğinin yanı sıra makineyle de kalıp üretmeyi sürdürmüşler. Eniştem Lions kulübüne üye olduğunda kendisine ‘Bizim için plaket yapar mısın?’ talebi gelmiş. Eniştemin ödül üretimi 1978’de bu türlü başlamış. Teknoloji geliştikçe mükafatlar daha seri üretilebilir hale gelmiş. Bugüne kadar şirket olarak Türkiye’deki kurumsal mükafatların birçoklarını ürettik. Bu iş Aslan Ruso ile başladı diyebiliriz. Ondan sonra öteki firmalar, kendisini örnek alarak bu mükafatları üretmişlerdir. Ben şirkette çalışmaya1999’da başladım, 2011’den sonra diğer alanda çalıştım. Aslan Ruso bu işi 2021’e kadar yaptı, artık emekliliğini yaşıyor. Oğlu Vedat Ruso’yla çalışıyordu. Kuzenim Vedat Ruso da öbür dala geçince şirketi ben devraldım ve Aslanlar Tasarım olarak devam ediyoruz. Ben ve şirketteki tüm arkadaşlarımız, ustalarımız Aslan Ruso’nun öğrencisiyiz, büyük firmalara hizmet vermemizde de Vedat Ruso’nun hissesi çok büyük.”
‘Kalite için personellik şart’
Engin Törün kupa, ödül, plaket, madalyon, rozet, tabela üretimlerinin tümüyle takım işi olduğunu, ustalığın, el işçiliğinin bu meslekte vazgeçilemez olduğunu vurguluyor: “Tüm üretimimiz teknoloji yardımıyla gerçekleşmesine karşın mükafatların son haline gelmesinde ustalarımızın kusursuz el emeği var. Makineler kesimleri üretse de bizi ön plana çıkaran el işçiliğimiz oluyor. Siz bir mükafatın figürünü makineyle üretebilirsiniz lakin son haline kavuşması için el işçiliğiyle yapılması gereken çalışmalar var. Tüm itibarlı mükafatları sonuçta el işçiliğiyle imal ediyoruz. Bizim takdir edilmemizin nedeni de bu. Makineler gerecin üretilmesi için kullanılıyor. Ancak en hoş halini ortaya çıkarmak için el personelliği gerekiyor. El personelliği olmadan kaliteye ulaşamazsınız.”
‘Kazanmış üzere salladık’
Bir mükafatın nasıl ortaya çıktığını da şöyle anlattı Engin Törün: “Kuruluşlar bize dizaynlarını getirip mükafata dönüştürmemizi isterler. Lakin artık biz de ödül tasarımı yapıyoruz. Müşterinin istediği uygulanabilir bir tasarım değilse onu üretilebilir hale getiriyoruz. Hammadde olarak mermer, pirinç, diğer metaller, cam, ahşap ve akrilik gereçler kullanıyoruz. Cam, ahşap, metal geri dönüştürebilir olması nedeniyle birebir vakitte çevreci materyaller. Bir ödülde en çok istenen motifler, ay yıldız ve dünya figürleri. Ürettiklerimizin tümü özgün dizaynlar. Kupanın, mükafatın ölçüsüne müşteriyle birlikte karar veriyoruz. Zira mükafatın taşınabilir, havaya kaldırıp sallanabilir yükte olması gerekir. Formula 1’den örnek vereyim, yarışı kazanan yarışmacı kupayı havaya kaldırıp sallayacağı için kupada yıldızın birleştiği yere ustalarımız çok emek verdi. Kupa ortaya çıkınca sağlamlığını test etmek için şampiyon üzere salladık. Dünyanın izlediği bir tertip, şampiyon sallarken ödül kırılırsa vahim olur. Hassas hesaplar var, bunlara dikkat etmek zorundayız. Mükafatlar muvaffakiyetin sembolü, güçlü olmalı. Biz de vakte sağlam, kaliteli mükafatlar üretmenin peşindeyiz.”
‘Kurumsal mükafatları ürettik’
Şirketlerinin dünden bugüne hangi mükafatları ürettiğini sorduğumuz Engin Törün’ün cevabı şöyle oldu: “Basketbol federasyonunun kupalarını üretiyoruz. Formula 1 kupalarını ürettik, bu sene yapılan Grand Prix’i de Aslanlar Tasarım olarak birinci büyük projemizdi. Vehbi Koç Vakfı’nın bilim mükafatı de bizim çalışmamız, tasarımı takımımızdan İzzet Özten’e ilişkin. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın mükafatları, Dünya Uygunluk Mükafatları, araba distribütörleri derneğinin mükafatları, Turkcell Üstün Lig mükafatları, birçok ihracatçı birliğinin mükafatları, Almanya Frankfurt Sinema Şenliği mükafatları de bizim atölyemizin çalışması. Milliyet Spor ve Altın Kelebek mükafatlarını de uzun müddet biz ürettik. THY ile golf turnuvası hasebiyle çalıştık. Galatasaraylılar Derneği’nin Mektebi Sultani Kapısı figürü olan mükafatını yapıyoruz. Ernst & Young Yılın Teşebbüsçüsü ödüllerinin Türkiye ayağını biz üretiyoruz. Nejat Eczacıbaşı ve Leyla Gencer mükafatlarını yaptık. Aslan Ruso bugüne kadar binlerce ödül yapmıştır, Aslanlar Tasarım olarak da 1.5 yılda 10 binden fazla ödül ürettik. 50’den fazla firmayla çalışıyoruz.”
